عرق كيالك

زالزالک، خَفجه،کیالک، به گویش همدانی گیویج، اصفهانی کویج، بختیاری “سیسته”، کردی بلچ یا گۊج، هزارگی تاخوم و تاجیکی دولانه (نام علمی: Crataegus aronia نام انگلیسی:Crataegus hawthorn) یکی از گیاهان است. کیالک یک گیاه تیغ دار معمول است که طول آن به پنج پا می رسد و در دامنه‌ی کوهها و اراضی جنگلی آفتابی در سرتاسر جهان می روید این گیاه جزو تیره‌ی گیاهان طبی مانند انواع رز است ولی گلهای این گیاه معطر نیست. گله‌ای آن در بوته‌های کوچک رشد می‌کنند و به رنگ سفید، قرمز یا صورتی هستند.

دانه‌های کوچک این گیاه که به آنها زالزالک گفته میشود پس از شکوفایی گل‌ها رشد می‌کنند. میوه‌ی این گیاه معمولاً پس از رسیدن رنگ قرمز به خود می‌گیرد اما رنگ سیاه آن نیز یافت می‌شود. برگهای زالزالک درخشان است و به شکل‌ها و اندازه‌های گوناگون رشد می‌کنند.

زالزالک در ایران از جمله در بلندی‌های بالای ۲۵۰۰ متر در استان کهکیلویه و بویراحمد، استان فارس و اصفهان بویژه شهرستان نجف آباد می‌روید. این گیاه در استان آذربایجان شرقی و استان کردستان و شمال استان آذربایجان غربی هم به فراوانی یافت می شود.

در شمال ایران گونه‌‌های وحشی زالزالک به شکل خودرو در جنگل‌‌ها می‌ روید که به آن ولیک می گویند. این گیاه دارای دونوع سفید و قرمز (شغالی) می باشد. این میوه اگر چه جثه ‌ای کوچک دارد ولی بسیار پرفایده و مغذی است و به رنگ ‌‌های زرد و نارنجی در بیشتر نواحی معتدل می‌ روید.رسیده‌ی این میوه، شیرین، گوشتی و دارای هسته ‌های زرد رنگ است.